Feride PAPLEKA - Histori vetjake

HUMBJE

Im ate ka vdekur,
Bashke me te dha shpirt
Nje pjese e jetes sime,
Kur isha e vogel dhe ekzistoja ne syte e tij
Bebe me mish te trendafilte
Dhe me tinguj te pakuptueshem,
Qe ishin muzike,
Ashtu si thoshte ai,
Kur fliste per Dikurin.
Ai kishte ne kujtesen e tij
Te qeshurat e mia te pafajme,
Fjalet e mia te pashpjegueshme,
Kukullat e mia,
Pyetjet e mia kohe e pakohe,
Lotet e mi pa shkak
Dhe druajtjen time legjendare.
E gjithe kjo ka humbur,
Ne frymen e tij te fundit,
Kur bota iu permbys
Dhe une pashe si ne pasqyre
Veten time te dikurshme,
Qe nxitonte drejt humbelles.


eNDeRR Qe PeRSeRITEJ

Rruge te shkreta,
Male shkembore,
Te vdekur,
Te vdekurit e mi,
Ata nuk me shihnin ne fytyre,
Edhe une nuk i shihja,
Por ecja kuturu,
Ata vonoheshin si te vdekurit,
Kjo eshte e kuptueshme.
Sigurisht qe dikush do te me pyese,
Ku rrinin te vdekurit?
Po ti e gjalla ku rrije?
Une s?di te them asgje,
Ishte nje levizje e shpejte,
Dhe une nuk dua te flas per kohet,
Kur e ardhmja ime mbahej ne nje fije.


MBReMJE

E trishte dhe e heshtur vjen mbremja
Dhe une jo pa ankth
Perfytyroj te tjera mbremje,
Te kruspullosura ne kohe,
Te ky Zot tjeter borhesian:
Mbremja e helmit me 399 para eres sone,
Qe ka hyre ne histori me emrin e Sokratit,
Ose atit te filozofise
Dhe nese doni:
Te sogjetarit te shpirtrave njerezore;
Mbremja e Kryqezimit
Me fjalet: "Eli, Eli, lama sabaktani"
(Zoti im, Zoti im, perse me braktiset?),
Te nje burri qe transformoi historine
E qe quhej Jezu Krisht i Nazaretit;
Mbremjet e pergjakura te Kartagjenes
Qe u pushtua dhe u shkaterrua;
Dhe pastaj mbremjet
Qe i kujtoj gjithnje,
Kur shtatedhjete qytete te Ilirise se Jugut
Pra, te truallit ku u linda dhe u rrita,
U cfarosen,
Thjesht me nje urdher te konsullit romak
Paullus Aemilius ose Pal Emili, thene shqip;
Midis mbremjeve
Eshte dhe viti 1431, 29 maji,
Kur u dogj e gjalle Zhane d?Arka;
Ka gjithashtu mbremje te tjera te pergjakura,
Si ato te Rrethimit te keshtjelles se Rozafes,
Ne vitin 1479 ne Shqiperi;
Dhe mbremja e 24 gushtit 1572,
Ose nata e shen Bartolemeut ne France.
Dhe pastaj mbremjet e kobshme ne Kosove,
Kur Slobodan Miloshevici vrau dhe ndoqi
vellezerit e mi nga tokat e tyre
Me 1999, ne prag te shekullit te ri.
Midis qindra e qindra mbremjeve,
Une perfytyroj
Edhe mbremjen e pergjakur te lindjes sime,
Kur mema me solli ne jete.
Nganjehere pyes veten: "Perse u linda?"
Ndoshta per te shtuar numrin e vuajtjeve.


DITAR I KUJTESeS

Me 7 janar te vitit 2002,
Vdekja erdhi drejt meje si nje ortek.

Nje yll ra nga qielli.
Megjithe ekzistencen time te humbur,
Shpirti im cikte nje dashuri te pafund
Per nuk e di cfare,
Ndoshta nje hije ka ecur me mua
Ne erresire.
Nuk me kujtohet se cfare me tha,
As se cfare i thashe,
Toka dhe qielli ishin trazuar
Ne nje drite shkelqimtare,
Kishte aty nje grope te thelle
Gati per te me gllaberuar,
Askush tjeter nuk e kupton.
Une perpiqesha te dilja,
Por ne kete cast,
Kur isha e shtrire si e vdekur,
Pashe ne kube shkronja dhe figura.
Pra, kisha filluar jeten e dyte.


TI JE E VeRTETA

Veshtrimi yt
Jashte kesaj bote,
Duart e tua, fryma jote,
Fjalet e tua ikanake,
Seksi yt si lule hyjnore,
Hija qe te mbeshtjell
Magjia jote e lumtur,
Gjithcka me megjeps te personi yt.
Ti je e verteta: Toka qe renkon,
Qielli qe derdh nje enderr kalderoniane.
Ti je scribi i dhimbjes,
Koha qe arratiset,
Deshira e nje jete qe kerkon te rilindet.


NGUSHeLLIM

Jeta dhe vdekja ime
Pergjonin njera-tjetren pa pushim,
Ne nje lufte te pabarabarte.
Ishte nje dite e vitit 2002
Ne nje spital ne Paris,
Kur te gjitha veshtrimet ishin dhimbje
Dhe dritarja dergonte nje peizash pa reliev.
Degjohej nje peshperime,
Qe ben te plaken fjalet.
Heshtja vezhgonte dite e nate.
Une isha si nje e huaj e kesaj bote.

NJE Ze

Degjoj ne heshtje dhe e cuditur
Nje ze.
Qetesisht kthehem prapa:
Ka ndodhur dje apo ka nje shekull,
Qe ky ze me ka turbulluar?
Ne labirintin e jetes sime,
Ai eshte toke dhe det,
Gezim e trishtim,
Muzike dhe vdekje.


BIRI IM

Fati yne merr formen
E ndertimit tone shpirteror,
Me i miri ogur eshte te mendosh
E te veprosh i lire,
Te soditesh,
Te dish si t?i studjosh ngjyrat
Njelloj si te studjosh shpirtin,
Dhimbjen njerezore,
Sekretet e universit.
Mundesia per t?u endur ne rajonet e erreta,
E per te mesuar sekretet e jetes,
Qe shperndahen si farat e grurit,
Eshte ne ty.
Keshtu e bukura hap dritaren
Drejt qiellit, ku yjte kane te njejten lende
Si njeriu,
Si ti biri im,
Pjesa me mire e qenies sime.


THYERJA E MADHE

Gjate ekzistences sime,
Ne kohen qe sjell gjumin,
Kishte ca endrra
Ne nje hapesire te panjohur,
Me nje drite te zbehte e fantazma,
Me veshtrim te brendshem te padurueshem,
Qe me thoshin pa pushim
"Vdekja eshte kudo dhe me blu se qielli."
Pas kesaj une mendoja
Se kjo bote nuk ka as fund dhe as fillim,
Dielli lind e perendon
Dhe une eci mbi pluhurin tim.
A do te gjej nje strehe per shpirtin?
Per te mos rene ne boshesi?
Nuk e di, por kam kuptuar,
Se ka ndodhur Thyerja e madhe.



SHQIPERI

Shqiperi,
Une te marr me vete ngado qe shkoj,
Si dashurine e humbur ne zemer.
Pesha jote ne kraharor
Eshte e domosdoshme si besimi.
Ti je per ne
Dielli dhe Hena,
Ferri dhe Parajsa,
Ti je gezimi yne i trishtuar,
Toka me e bukur per te vdekur.